Atmospheres for mixed choir

Atmospheres is gebaseerd op het gedicht ‘Strings in the earth and air’ van James Joyce. Dit gedicht werd geschreven als prelude voor de poëziebundel ‘Chamber Music’. Het is een eerbetoon aan een jongeman en aan de romantische liefdespoëzie. De thema’s muziek, liefde en natuur worden ingekleurd met de elementen aarde, lucht en water.

Het gedicht begint met een melancholische uitbeelding van de liefde, wanneer een introverte, verlegen jongeman bij een rivier staat. We worden onmiddellijk geconfronteerd met twee principes. Als eerste komt het ideaal van de onbeperkte economie van muziek aan bod, de overtuiging dat muziek alles kàn en alles móet zijn. Het tweede is een ecologisch principe: de eindigheid van het leven. ...” the river where the willows meet...” Wilgen zijn een traditioneel symbool van de dood. Leegte en sentiment zijn kenmerkend in de tweede stanza. Met de versregel ‘Bij de rivier wandelt de liefde’, wordt het beeld van de eenzame liefde uitgedrukt. Het contrast tussen natuur en muziek wordt geschetst door kleurmotieven zoals ‘bleke’ bloemen en ‘donkere’ bladeren. Dit concordeert met de harmonie van de muziek of de verschillen in vocale en instrumentale kleuren. Het poëtisch beeld van de harmonie op aarde wordt geprojecteerd in de derde stanza: ... ‘Allemaal zachtjes aan het spelen, met het hoofd naar de muziek gebogen’...

De rijkdom waarop de lyriek kan geïnterpreteerd worden is verbazingwekkend.  Wellicht daarom vindt men verwondering, admiratie en adoratie terug in de partituur van Rudi Tas, waarbij de donkere boventonen van de tekst gesymboliseerd worden door broze dissonantie.

Toch overheerst het idyllisch beeld van een wandeling langs de rivier waarin kernwoorden zoals ‘zoete muziek’, ‘liefde’ en ‘zacht spel’ weerspiegeld worden door muziek die teder en eufonisch klinkt.